ÇAĞLAR KUZLUKLUOĞLU BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA
Özellikle son çeyrek asırda gelişmekte olan ülkeler gelişen piyasalar ve benzeri diğer tabirlerle de kullanımına alıştığımız lakin tarif ve içeriği prestiji ile sonları farklı farklı çizilebilen kelam konusu bu ülkeler her kritik dönemeçte göz önünde oldu
Ekonomik krizler finansal dalgalanmalar ve jeopolitik bahisler başta olmak üzere çabucak her hususta gelişen ülkelerin perspektifi ile yapılan değerlendirmeler özel bir pozisyona sahipler Terminolojik olarak bakıldığında ise yetmişli yıllarda daha az gelişen ülkeler ve gelişmiş ülkeler ayrımının ön planda olduğu periyodu takiben Ekonomist Antoine Van Agtmael in daha sınırlı ölçekte seksenlerin başında ortaya attığı gelişen ülke olgusu 40 yılı geride bıraktı 2022 ye yükselen enflasyon enflasyonla uğraş beylikdüzü escort bayan ekseninde para ve iktisat siyasetleri ve akabinde Rusya nın işgali üzere mevzularla başlanırken gelişmiş ülkelerin büyük merkez bankaları ve iktisat ajandaları kadar gelişen ülkelerin pozisyonu ve yol haritaları da gündemde tartı teşkil ediyor
Gelişen Gelişmekte Olan kavramının ortaya çıkışı
Van Agtmael seksenli yıllarda Dünya Bankası na bağlı IFC Milletlerarası Finans Kurumu ndaki vazifesini sürdürürken yeni ortaya çıkan ve gelişmekte olan piyasa ekonomisi kavramı karşılığında bu tabiri ortaya atsa da başlangıçta kabaca kişi başına gelir ve piyasa iktisadı temelinde kabul gören bu kavramın geçen 40 yılda çok farklı izdüşümleri görüldü Günümüzde ise bilhassa 2008 Global Finans Krizi nden başlayarak pandemi ve savaş periyotlarında gelişen ülkelerin pozisyonu ve kendi içindeki istikrarlar kilit ehemmiyete sahip durumda
Güncel olması için Dünya Bankası nın 7 Haziran 2022 de yayınlanan Global Ekonomik Görünüm Raporu baz alınacak olursa 6 coğrafik pozisyon altında 18 adet gelişen piyasa ve gelişmekte olan ülke ismi ile ülkeler sıralanıyor Doğu Asya ve Pasifik te Çin Endonezya ve Tayland Avrupa ve Merkez Asya da Rusya Türkiye ve Polonya Güney Amerika ve Karayipler de Brezilya Meksika Arjantin Orta Doğu ve Kuzey Afrika da Suudi Arabistan İran Mısır Güney Asya da Hindistan Pakistan Bangladeş ve Sahra Altı Afrika da Nijerya Güney Afrika ile Angola bu ülkeler ortasında yer alıyor Gelişmiş Ekonomiler ise ABD Japonya ve Euro Bölgesi olarak konumlanmış durumda
Büyümede avcılar escort bayan görünüm
Dünya Bankası nın bilgi kütüphanesindeki sayılara nazaran bir hesaplama yapıldığında global büyümenin 1981 2020 döneminde yüzde 2 90 lar civarında olduğu görülüyor Buna 2021 için beklenen global yüzde 6 lık büyüme iddiası eklendiğinde de 40 yıllık büyüme performansının yüzde 3 e tekabül ettiği sonucu çıkıyor Yeniden Dünya Bankası nın datalarından hareketle bakıldığında raporda gelişmiş ülkeler ortasında yer alan 3 ülke bölgenin 40 yıldaki büyüme performansı yüzde 2 01 olurken gelişen ülkelerin Rusya ve Polonya nın datalarının de dahil edilebildiği 1991 sonrası 30 yıllık büyümesi yüzde 3 82 Rusya ve Polonya hariç gelişen ülkeler içerisinde yer alan 16 iktisadın 40 yıllık büyümesi ise yüzde 3 92 olarak hesaplanıyor Haziran da yayınlanan Dünya Bankası global görünüm raporu beklentilerine nazaran global büyüme yavaşlasa da yeniden gelişen ülkelerin büyümede ön plandaki hissesi varlığını sürdürecek
Enflasyonun seyri
İki Dünya Savaşı nın atlatılması sonrası Soğuk Savaş ve 70 lerdeki enflasyon ortamının akabinde erişilen 80 lerden itibaren global enflasyonun seyri 1981 2021 periyodunda yüzde 5 32 düzeyinde görünüyor Dünya Bankası nın gelişmiş ülkeler sınıflamasındaki ortalama tıpkı periyotta yüzde 2 30 iken gelişen ülkeler tarafında sağlanabilen datalarla Arjantin hariç 1993 ten 2021 e yüzde 44 67 olarak hesaplanıyor 1981 den itibaren dataları eksik olan Rusya Angola Arjantin Bangladeş ve Çin dışarıda bırakıldığında da yüzde 36 lar civarında bir enflasyon karşımıza çıkıyor Sonuç olarak esenyurt escort bayan dünyada özgür piyasa ve globalleşmenin daha da yaygınlaştığı 80 ler ve 90 larda büyümede olduğu üzere enflasyonda da gelişen ülkelerin hissesi dikkat çekiyor 2022 yılı ise hem gelişmiş hem de gelişen ülkeler için gaye enflasyon oranlarının üzerinde seyredilen bir yıl olarak devam ediyor Dünya Bankası raporuna nazaran de her iki ülke kümesinde da neredeyse tüm ülkeler hedeflenenin üzerinde enflasyon ile uğraş etmek durumunda
Ekonomik yapı nüfus ve borçluluk
Danışmanlık şirketi McKinsey in gelişen ülkelerin büyüme ve karlılığına ait 2022 Şubat ayında yayınladığı rapora nazaran toplam dünya nüfusunun yüzde 70 i gelişen ülkelerde yaşıyor olsa da global GSYH nin sadece yüzde 35 i gelişen ülkelerin hissesine düşüyor Milletlerarası Finans Enstitüsü nün tertipli yayınladığı Küresel Borç Monitörü raporunun 23 Mayıs 2022 deki son bilgilerine nazaran global borç fiyatı yılın birinci çeyreğinde 3 3 trilyon dolar artarak 305 3 trilyon dolara yükseldi Gelişmiş iktisatların toplam borcu yılın birinci çeyreğinde 206 7 trilyon dolar olurken Hindistan Çin Güney Afrika Brezilya ve Türkiye üzere gelişmekte olan iktisatların toplam borçları ise 98 6 trilyon dolar düzeyinde gerçekleşti Yani global ekonomik büyüklük kadar global borcun da tartıyla gelişmiş ülkelerden kaynaklandığı görülüyor Nüfusta ise gelişen ülkelerin hissesi gelişmiş ülkelerin neredeyse 2 katı
Pandemi savaş ve yükselen riskler
Kovid 19 un yayılması ile başlayan Pandemi Süreci akabinde 2021 deki açılmalarla oluşan global tedarik zinciri sıkıntıları savaş ve evre kademe yükselişini perçinleyen global enflasyon gelişen ülkelerin borçları ve kırılganlıkları konusunda soru işaretlerini gündeme getiriyor Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı nın UNDP düşük ve orta gelirli 120 iktisada ait Nisan 2022 de hazırladığı rapor 19 u çok yüksek risk seviyesinde olmak üzere 72 iktisadın temerrüt riski açısından kırılgan olduğunu vurguluyor Bu 72 iktisat içerisinde Türkiye ve Arjantin haricinde bir G 20 ülkesi ya da gelişmiş ülke kümesine dahil ülke bulunmuyor Milletlerarası kurumlar yükselen enflasyon büyüme üzerindeki baskılar ile açlık ve kıtlık bahisleri üzerine yılın geride kalan kısmında sık sık ihtarlarda bulunurken geçen 40 yılda pozisyonu ile stratejik kıymet taşıyan gelişen ülkeler de kırılganlıkları ile gündemde kalmayı sürdürüyor
